Thursday, December 17, 2009

Van ideaal naar werkelijkheid: mogelijkheden en grenzen benoemd

In Free Software or: How I Learned to Stop Worrying and Love the Computer
benoemt David Sterry 4 redenen waarom Free Software zo essentieel verschilt van proprietair en welke enorme potentie er in zit om de computergebruiker werkelijk heer en meester te maken over zijn digitale leven. Het is een helder verhaal. Op het eerste punt het ik echter wel een aanvulling toe maken
Er is namelijk nog een flinke kloof tussen ideaal en werkelijkheid. Dat zal ik in het commentaar proberen te benoemen. Eerst een fragment van het artikel:

Proprietary software veroorzaakt stress.

Heb je ooit iemand gekend die erg goed in iets was, maar nooit wilde onthullen hoe ie het deed? "Een goochelaar onthult nooit hun geheim", en je zou dan ook niet een goochelaar huren om je facturen te betalen of als boekhouder voor je te werken. Voor deze taken zou je juist precies willen weten hoe het werk wordt gedaan. Je kunt vragen aan je boekhouder dat hij zijn werk goed documenteert zodat je inzicht krijgt in wat ie gedaan heeft zonder dat je het zelf hoeft te doen. Bij de meeste niet-vrije software heb je geen toegang hebt tot de broncode en kan je niet weten hoe het werk (zelfs facturering!) wordt gedaan. Transparantie in het beheren van uw foto's en surfen op het web zijn niet minder belangrijk.

Psychologen hebben verhoogde mate van stress bij mensen gemeten die weinig controle hebben over een situatie. Net als mensen die vanaf de achterbank meerijden, hebben gebruikers van prioritaire software weinig controle wanneer een probleem optreedt. Wanneer een missie-kritisch systeem uitvalt of een niet oplosbaar software probleem wordt geactiveerd, wordt de stress versterkt doordat we niet weten hoe een programma werkt. Gebruikers van vrije software daarentegen zitten op de plaats van de virtuele bestuurder. Zij kunnen testen, de code in- en herzien om een ramp te voorkomen of op te lossen.

Commentaar

Dit klopt in theorie, Er is in dit opzicht ontzettend veel bereikt. Tegelijk is er een groot gebrek aan mensen die de kennis, die er is goed kunnen en willen ordenen en presenteren; het kaf van het koren scheiden en aangeven welke oplossingen verouderd zijn en welke actueel. Als je zelf niet functioneert op het niveau van een ervaren programmeur, maar op dat van een betrokken en geïnteresseerde gebruiker, heb je een hele goede neus en veel tijd nodig om zinnige van niet bruikbare informatie te scheiden. Het wemelt in de documentatie en de gebruikerswereld van de losse eindjes, software-bugs die niet worden opgelost en in principe prachtige software die ineens aan zijn lot wordt overgelaten. Dat vind ik allemaal ook niet zo'n punt. Wel vind ik het belangrijk reëel te zijn in wat je nieuwe gebruikers voorspiegelt in wat je ze kunt bieden. En dit is natuurlijk belangrijk in wat je als prioriteit en als knelpunten formuleert bij ons streven ter verbreding van de overstap naar free software.
Ik vind persoonlijk de aandacht die er uit gaat naar weer een halfjaarlijkse release van die of die distro erg veel hijgerige aandacht en energie vragen, die niet gericht wordt op het opruimen en aanpakken van de losse eindjes en de echte knelpunten. Dan bedoel ik echte basisvoorzieningen, zoals geluid, beeld, (wireless) netwerk), voice- en video-chat, printers en scanners die niet aan het werk te krijgen zijn. Het voordeel van stabiele, uit-ontwikkelde platformen en programma's moet veel meer centraal staan voor de new adapters, de nieuwkomers in GNU/Linux. En zoveel mogelijk duidelijkheid over de hardware issues en onwillige fabrikanten. En offensiever naar de kwaadwillenden; bijvoorbeeld als Canon een duidelijk "banned by Linux" etiket had gehad had ik nooit een paar jaar geleden hun printer gekocht.

Als code toegeëigend wordt

In de geest van het artikel, waarvan ik hier maar een klein stukje uitpakte, wil ik nog een anekdote kwijt over Leeslab een erg zinvol en belangrijk software-project opgezet door de Universiteit van Leuven voor kinderen met een visuele beperking. De programmeur van dat project geschreven in Visual basic met een ingebouwd duur copy-beschermingsprogramma geleverd door een daarin gespecialiseerd bedrijf had de sleutel van de code en gebruikte dit in een arbeidsconflict met zijn werkgever. Resultaat is dat een prachtig stuk software dat zeer belangrijk is en was voor een bepaalde groep kinderen van de markt gehaald moest worden en niet meer beschikbaar is. Vele arbeidsjaren van een hele projectgroep zijn hierbij verloren gegaan. Een dramatisch voorbeeld van hoe gebruikers de dupe zijn van een doorgedraaide software-ontwikkelaar.

No comments:

Post a Comment